Wie de cursus on-line heeft gevolgd, heeft al een blik kunnen werpen op de inhoudsopgave van de cursus, die in grote lijnen de structuur van alle vijf de delen aangeeft. De cursus heeft een algemene opzet en is dan ook niet gericht op specifieke combinaties van talen, en is opgezet als een hulpmiddel dat een fundament van kennis wil verschaffen aan alle vertalers of studenten vertaalkunde.

Het eerste deel heeft een inleidend karakter gehad. Wij hebben geprobeerd de theoretische basis te leggen voor grondbegrippen, zonder nader in te willen gaan op de afzonderlijke fasen van het vertaalproces.

Het volgende deel van de cursus, dat in 2002 on-line te volgen zal zijn, is gewijd aan de eerste van de vier fasen waarin het vertaalproces kan worden ontleed: de waarneming. De vertaler bevindt zich in een bijzondere positie in het communicatieschema: hij is de lezer van de (originele) brontekst en de auteur van de (vertaalde) doeltekst. Wij hebben daarom de waarneming van de tekst door de lezer, en met name door de vertaler, aan willen wijzen als het eerste deel van het vertaalproces, zoals reeds aangegeven in les 6 en 7 van dit eerste deel.

In de veertig hoofdstukken waaruit het tweede deel van de cursus zal bestaan, zullen wij ons dus bezighouden met de problemen van waarneming en interpretatie van de tekst, de kwestie van de hermeneutische cirkel van de vertaalde tekst, de problemen die samenhangen met de vertaalkundige analyse van de tekst, de rol van de dominant en de vertaalstrategieën.

Deel drie van de cursus staat in het teken van de productie. Het houdt zich bezig met de fase van het vertaalproces waarin de tekst zoals de vertaler die waarneemt op de ontvangende taal en cultuur wordt geprojecteerd. Het probleem van de chronotoop en de chronotopische afstand tussen origineel en vertaler speelt hierbij een centrale rol. Hierbij komt een ten opzichte van de waarneming van het origineel door de vertaler geheel nieuw element kijken: de ontvanger, de ideale lezer. Rondom hem krijgen de vertaalstrategieën vorm.

Het deel van de cursus dat aan de productie is gewijd, biedt ook een uitstekende gelegenheid om te spreken over enkele gemeenplaatsen van de vertaalwetenschap: de begrippen aanpassing, trouw, letterlijkheid, equivalentie en vrijheid. Tenslotte zal worden ingegaan op de verschillende soorten vertaling met hun verschillende eigenschappen. Wij zullen stilstaan bij de technisch-wetenschappelijke vertaling, met de daarmee samenhangende aspecten op het gebied van de vaktaal, bij de vertaling van films en tv-producties, de vertaling van poëzie en andere vormen van vertaling.

Om een tekst te kunnen produceren, moet een vertaler bovendien op de hoogte zijn van de regels voor het opstellen van teksten in het algemeen. Aan het begin van dit eerste deel hebben wij gekeken naar de ISO-normen voor vertalingen. In het derde deel zullen wij ingaan op andere normen, zoals die voor indices, samenvattingen, bibliografie, redactionele regels, gebruik van interpunctie, aanhalingstekens, enzovoorts.

Deel vier van de cursus heet «Instrumenten», en is in zekere zin een aanhangsel van het voorgaande. Waar het bij «Productie» ging om analyse van het vertaalproces waarin de vertaalde tekst tot stand komt, wordt hier gekeken naar de instrumenten waarmee de tekst concreet kan worden vervaardigd. Hieronder vallen technologische instrumenten, gedrukte naslagwerken, Cd-rom’s en sites, vertaalgeheugens, terminologische databases en instrumenten voor stilistische en lexicale analyse.

Deel vijf houdt zich bezig met de receptie en kijkt daarbij naar de manier waarop de doeltekst, de vertaalde tekst, binnenkomt en wordt behandeld in de ontvangende cultuur. Op het eerste gezicht zou je hier kunnen denken dat de vertaler met deze fase niets meer van doen heeft, maar dat dit de rol is van de uitgever of zijn afdeling marketing, of misschien van een wetenschapper die zich bezighoudt met cultuurkundige problemen en interculturele relaties. Wij zijn echter van mening dat het voor een vertaler van wezenlijk belang is te weten hoe een vertaalde tekst wordt ontvangen, om te kunnen begrijpen hoe het vertaalproces functioneert waarmee de tekst is geproduceerd, maar ook om te begrijpen hoe men een vertaalstrategie kan ontwerpen en vorm kan geven aan een ideale lezer.

Wie de cursus op internet heeft gevolgd of de gedrukte versie heeft bestudeerd, zal de mogelijkheid krijgen om een tentamen af te leggen, één voor elk van de delen waaruit de cursus bestaat. Er zullen drie zittingen per jaar worden georganiseerd, net als aan de universiteit, vermoedelijk in de maanden februari, juni en oktober. Wie het tentamen met goed gevolg aflegt, krijgt een getuigschrift voor het volgen van de cursus en het verwerven van de behandelde vaktheoretische kennis. Te zijner tijd zal worden bekend gemaakt hoe deze tentamens voor het Nederlandse taalgebied zullen worden georganiseerd.

De oefeningen ter controle, die ook in de gedrukte versie als aanhangsel zijn opgenomen, kunnen een bruikbaar hulpmiddel vormen om het bereikte niveau te controleren, ook ter voorbereiding op de tentamens.