16 - Online "slang" woordenboeken
|
|
An derselben Stelle möchte ich aber nachdrücklich davor warnen, die Bedeutung der Symbole für die Traumdeutung zu überschätzen, etwa die Arbeit der Traumübersetzung auf Symbolübersetzung einzuschränken und die Technik der Verwertung von Einfällen des Träumers aufzugeben.1
Tegelijkertijd wil ik er echter nadrukkelijk voor waarschuwen de betekenis van de symbolen voor de droominterpretatie te overschatten, door het werk van het vertalen van dromen te beperken tot de vertaling van symbolen en de techniek die gebruik maakt van de invallen van de dromer op te geven.
Voor iedereen die net als ik Engels spreekt en in die taal schrijft zonder dat het zijn moedertaal is, kan het tot troost strekken te weten dat ook native speakers van die taal soms problemen hebben met hun taal als die door iemand anders gesproken wordt. Een klassiek geval van dit soort problemen vormen de relaties tussen Amerikanen en Britten. Om deze moeilijkheden het hoofd te bieden (maar ook alle vertalers te helpen die, gewend aan een van beide culturele contexten, met de andere te maken krijgen) bestaan er speciale sites.
Een dergelijke site is The very best of British. The American’s guide to speaking British, op het adres http://www.effingpot.com. Hij is verdeeld in verschillende afdelingen, die zijn gewijd aan voedsel, kleding, slang, enz., voor elk geeft hij een woordenlijst met een geestige uitleg van mogelijke misverstanden. Hier komt het lemma "Pants":
Pants - Don't make a comment about an Englishman's pants - they are his underwear! Same for ladies too, though knickers would be more common. We were in a pub in England one day when two attractive American girls walked in wearing quite short skirts and one loudly said to the other that she was cold and that she should have worn pants! Needless to say she instantly had the attention of every Englishman in the place, who thought there was nothing under her skirt!
Een andere site, waarvan ik de naam niet heb kunnen ontdekken, bevindt zich op het adres http://cgi.peak.org/~jeremy/retort.cgi en geeft een goed gedocumenteerd tweetalig woordenboek Brits Engels-Amerikaans en Amerikaans-Brits Engels. Als men verbinding maakt met de site op het aangegeven adres, bevindt men zich op de pagina Brits Engels-Amerikaans. Men hoeft maar te klikken op "American" en men komt in de tegenovergestelde vertaalrichting. Een voorbeeld van het woord «pants» in Brits Engels:
pants cf n: underwear, syn. shorts, briefs, boxer shorts, Y-fronts, knickers, trollies, unthinkables, nasties, nut chokers. (See also adj. pants.)
pants sl adj: crap, piss poor, syn. knickers, "it’s pants!", "that was pants!".
De Amerikaanse versie verwijst naar "trousers". Illustratief is ook het woord "freeway", dat op de Amerikaanse versie als volgt wordt verklaard:
freeway n : motorway, the interstate freeway system started in 1956, see US highway.
Op het gebied van slang bestaan er gelukkig diverse telematische initiatieven die ons hulp kunnen bieden. De eerste die ik wil vermelden bevat een zeer up-to-date en opmerkelijk uitgebreid repertorium van het Britse slang op het adres http://www.aldertons.com/english-.htm, en heeft de naam English to Slang. De site is opgezet door Jeremy Alderton, en met name gericht op het cockney. De naam is ontleend aan de opzet dat men een vertaling in slang geeft van een woord of zegswijze in Brits Engels, waardoor de officiële omgangstaal naast de informele spreektaal komt te staan. De vormen die men er aantreft zijn veelal volslagen onbegrijpelijk zonder hulp van derden. Zie bijvoorbeeld het "wine":
British: Wine: slang: Porcupine example: "Where’s the porc waiter".
Een uitgebreider slang-woordenboek dat bovendien is voorzien van een krachtige zoekmachine, is dat van Ted Duckworth, A Dictionary of Slang, op het adres http://www.peevish.co.uk/slang/search.htm.
give someone their P45 |
Vrb phrs. To terminate a relationship. A P45 is the official form given to someone on their dismissal or departure from employment and explains tax details that are needed by a future employer. |
Dit is een willekeurig gekozen voorbeeld. Zoals men ziet, zou de vertaler niet altijd even gemakkelijk een oplossing kunnen vinden zonder deze uitleg. De site is werkelijk indrukwekkend, hij bevat een home page met allerhande uitleg over de structuur, en biedt ook de mogelijkheid nieuwe lemmata voor te dragen, met of zonder een oplossing van degene die het lemma plaatst.
Op de site www.urbandictionary.com bevindt zich nog een slang-woordenboek, ditmaal van niet-Britse herkomst. Hij bestaat uit de bijdragen van gebruikers: voor elk lemma worden verschillende definities gegeven, een voor elk van de diverse voorstellen van de gebruikers van de site. Naast elke definitie vindt men een puntenaantal: dit geeft het aantal medegebruikers aan dat zich in de definitie kan vinden. Het is een typisch voorbeeld van definitie door de gebruikers, dat wil zeggen door de basis. Niet voor niets bestempelt de site zichzelf als een site voor amateur-lexicografen. Het probleem is dat de stemmen vaak niet aan de meest volledige definitie worden gegeven, maar aan de meest vermakelijke, zonder rekening te houden met wie de betekenis van een uitdrukking niet kent. Met geestig commentaar kan men zich helaas niet altijd een idee vormen van wat zij betekent. Een van de beter geslaagde voorbeelden:
Heenster Someone who succeeds academically without regular attendance. Example: "That fucking Heenster doesn't even come to class and he still gets better grades than me!"
Voor het Amerikaanse slang is misschien de interessantste site The Online Slang Dictionary. A Collaborative Project, op het adres http://www.ocf.berkeley.edu/~wrader/slang/, een echte aanrader. Al gaat het hier om een niet-professioneel woordenboek, er wordt bij elk lemma de naam en herkomst gegeven van degene die de definitie heeft voorgesteld, zodat men een beter idee kan krijgen van de geografische verspreiding ervan. Soms kan het ook dienen als woordenboek voor slang uit andere landen dan de Verenigde Staten, zoals in dit voorbeeld:
pogey n 1. welfare, "social assistance." That is, money received from the state due to unemployment or a low income. ("He lost his job and had to collect pogey.") Submitted by Joyce Baker, Canada, 01-01-2003.
Voor het slang van het Zuid-Afrikaanse Engels, kan men een bezoek brengen aan de site Surfrikan Slang op het adres
http://www.wavescape.co.za/bot_bar/surfrikan/slang.html. Dit kostbare instrument voor wie uit het Zuid-Afrikaanse Engels vertaalt bevat woorden als het voor de Nederlander niet onbegrijpelijke:
Nooit ('Noy-t') (No way, oh no!) Another way of saying no, but also a sign of incredulous response. If you have just heard that a South African won the world surfing champs, you would say, "Nooit! Are you serious?"
Voor het slang van Nieuw-Zeeland bestaat de site http://www.nz.com/NZ/Culture/NZDic.html, die vanuit het Nieuw-Zeelandse in het Amerikaanse Engels vertaalt, en dan ook de naam NZ English to US English Dictionary draagt, en zich bevindt in het portaal nz.com. De site is niet erg uitgebreid, maar men vindt er de voornaamste uitdrukkingen, zoals:
Rogernomics: (derogatory) radical free enterprise economic policies introduced by Roger Douglas, a Labour Government Minister of Finance.
Het laatste voorbeeld voor deze geheel aan slang gewijde les brengt ons naar Australië. Het in dit land meest verbreide woordenboek is de Macquarie. De telematische versie van dit woordenboek is helaas alleen tegen betaling toegankelijk. Op het adres http://www.macquariedictionary.com.au/anonymous@FF957165833+0/-/p/dict/slang.html vindt men echter de sectie slang, die momenteel gratis door het publiek kan worden gebruikt. Als ik bijvoorbeeld in dit woordenboek het woord "parra" wil opzoeken, vind ik:
parra noun (Derogatory) a tourist or visiting non-resident of a beach area. [? from parasite, or Parramatta, Sydney, considered as indicative of the classic type of westie visitor]
In de volgende les gaan we verder met de online hulpmiddelen voor vertalers.
Bibliografische verwijzingen
ALDERTON JEREMY English to Slang, beschikbaar op het world wide web op het adres http://www.aldertons.com/english-.htm, geraadpleegd op 17 april 2004.
DUCKWORTH TED A Dictionary of Slang. English slang and colloquialisms used in the United Kingdom, beschikbaar op het world wide web op het adres
http://www.peevish.co.uk/slang/search.htm, c.
FREUD SIGMUND, Die Traumdeutung (1902),
Frankfurt am Main, Fischer Taschenbuch Verlag, 1991 (Zwölfte, unveränderte Auflage 2005) ISBN 3-596-10436-X
FREUD SIGMUND The Interpretation Of Dreams translated by A. A. Brill London G. Allen & company 1913.
Macquarie Dictionary, beschikbaar op het world wide web op het adres
http://www.macquariedictionary.com.au/anonymous@FF957165833+0/-/p/dict/slang.html, geraadpleegd op 17 april 2004.
NZ English to US English Dictionary beschikbaar op het world wide web op het adres
http://www.nz.com/NZ/Culture/NZDic.html geraadpleegd op 17 april 2004.
Surfrikan Slang beschikbaar op het world wide web op het adres
http://www.wavescape.co.za/bot_bar/surfrikan/slang.html geraadpleegd op 17 april 2004.
The Online Slang Dictionary. A Collaborative Project., beschikbaar op het world wide web op het adres
http://www.ocf.berkeley.edu/~wrader/slang/ geraadpleegd op 17 april 2004.
The Very Best Of British. The American’s Guide To Speaking British, beschikbaar op het world wide web op het adres
http://www.effingpot.com, geraadpleegd op 17 april 2004.
1 Freud 1991: 361.
|
|
|
|
|